Fokus Grupi në Prizren

Fokus Grupet ishin pjesë integrale e Vlerësimit të Nevojave të NMVM-ve në sektorin e turizmit në Kosovë. Këto fokus grupe janë një komponent i Programit Green Hub, një program i cili zbatohet nga Sustainability Leadership Kosova në partneritet me VentureUP dhe UNDP Kosovë. Ky program është duke udhëhequr ndryshimin dhe nxitjen e trendeve të ekoturizmit në Kosovë. Në këtë fokus grup ne kemi mikpritur përfaqësues nga nënsektorë të ndryshëm të turizmit nga rajoni i Prizrenit.

Pandemia ka prekur masivisht sektorin e turizmit në rajonin e Prizrenit si çdo sektor tjetër. Guidat turistike në këtë qytet nuk kanë pasur mundësi të organizojnë rezervimet në grup që kishin planifikuar me turistët e vitit të kaluar dhe vitit aktual. Megjithatë, gjatë kësaj kohe, ata kanë shfrytëzuar mundësinë për të zhvilluar trajnime dhe takime online për të çuar më tej zhvillimin dhe ofertën e tyre turistike.

Sivjet në këtë qytet gjendja me turistët ka qenë më e mirë krahasuar me vitin e kaluar për shkak të përfundimit të ndalesave të udhëtimit, lehtësimit të masave dhe vaksinimit të popullatës në Kosovë. Për një nga sipërmarrësit ishte e pashmangshme shkarkimi i disa punonjësve të tij për shkak të situatës së vështirë me pandeminë dhe pamundësisë për t'i paguar.

Në përgjithësi, ata nuk janë të shqetësuar për të ardhmen e sektorit të turizmit dhe sipërmarrjeve të tyre në veçanti, pasi e shohin atë si një sektor me potencial për t'u rritur edhe më shumë. Sjellja e turistëve, gjithnjë e më shumë po shkon drejt kërkesës që të shërbehen me produkte të riciklueshme si: shishe qelqi, produkte të biodegradueshme, qese të riciklueshme etj.

Një tjetër gjë që pengon shumë turistë që vizitojnë natyrën është prania e madhe e mbeturinave, ndërtimet e panevojshme dhe pa standarde si dhe një asfaltim i tepërt.

Për një nga sipërmarrësit e pranishëm në këtë fokus grup, ishte e rëndësishme që kjo kohë e mosaktivitetit të biznesit të shfrytëzohej për të hequr disa nga mbeturinat që ka disa vite që gjinden në malet e Sharrit. Për sa i përket situatës me pandeminë COVID-19, turistët kanë paqartësi për kufizimet që janë në implementim dhe shpesh pyesin se si duhet të veprojnë p.sh. A duhet të mbajnë maska ​​brenda dhe jashtë, të mbajnë distancën dhe të kenë certifikata vaksinimi etj).

Pavarësisht se është një nga vendet më të frekuentuara në Kosovë nga turistët, Prevalla nuk ka një zyrë informative funksionale. Sipërmarrësit vendorë kërkojnë që ajo të funksionalizohet sa më shpejt dhe punonjësi që do të angazhohet aty, të jetë i profilizuar dhe profesional për informimin e turistëve për turizmin në qytetin e Prizrenit.

Përkundër ndikimit të madh të pandemisë në ndërmarrjet e këtij sektori në Prizren, ato janë munduar të mbajnë çmimet në të njëjtin nivel, në shumë raste edhe duke ofruar zbritje dhe oferta më të lira, për të tërhequr më shumë turistë vendas dhe për të vazhduar aktivitetin e tyre.

Një nga sipërmarrësit e pranishëm, i cili drejton një hotel në Prevallë, vitin e kaluar aplikoi dhe për fat të mirë fitoi një grant. Ideja e tij ishte që përmes grantit të përfshijë në operimet e tij panele diellore, për shkak të uljes së kostove por edhe kushteve shumë të favorshme të kësaj komune që ka shumë ditë me diell gjatë vitit.

Ndonëse të kufizuara në njohuritë e tyre në lidhje me qëndrueshmërinë, ata janë shumë të interesuar për thelbin dhe rëndësinë e kujdesit ndaj natyrës, ku personalisht shpesh kanë iniciuar aktivitetet për pastrimin e malit. Sipas tyre, një gjë e tillë duhet të planifikohet dhe të ndërmerret nga institucionet shtetërore, pasi edhe ato kanë përgjegjësi për gjendjen e natyrës sonë. Shumë sipërmarrës të këtij sektori do të dëshironin dhe janë të gatshëm të zbatojnë dhe inkorporojnë praktikat më moderne të qëndrueshmërisë, por shumica e tyre nuk i kanë kushtet dhe kapacitetet financiare për ta bërë një gjë të tillë.

Ndër idetë më inovative që ndërmarrësit në këtë rajon do të donin t'i inkorporonin në sektorin e turizmit janë: vënia në përdorim e biçikletave elektrike për transport në qytet, zhvillimi i sporteve dimërore dhe skijimi në Brezovicë, përdorimi i paneleve diellore, zhvillimi dhe shpërndarja. të paketave të veçanta turistike për diasporën, përmes të cilave do të organizoheshin kampe që fëmijët e ardhur nga diaspora të shoqëroheshin me fëmijët që jetojnë në vendin tonë etj.